Aandachtspunten Antisemitismebestrijding

In tijden van politieke en maatschappelijke veranderingen vormt antisemitisme zich naar thema’s die onrust in de samenleving brengen. Dit raakt niet alleen Joden, maar ook de democratische samenleving als geheel. Antisemitisme ondermijnt het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel en schaadt daarmee de kern van de democratie. Ons oorlogsverleden heeft dit onweerlegbaar aangetoond. Nu sijpelt antisemitisme gestaag weer onze samenleving in. We zetten ons daarom in opdat iedereen met een veilig gevoel naar school, werk of sportvereniging kan zonder zijn of haar identiteit te hoeven verbergen. Dit vraagt om:

1) Het versterken van Holocausteducatie

Ongeveer een derde van de docenten maakte in het afgelopen jaar minimaal één keer mee dat Jood als scheldwoord werd gebruikt. Bijna 1 op de 7 docenten maakte Holocaustbagatellisering of -ontkenning mee in de klas.1 Met steeds meer overlevenden die ons ontvallen, wordt de afstand tot de geschiedenis groter. Daarom is de versterking van onderwijs over de Holocaust en (de geschiedenis van) Joods leven, zowel bij onderwijsinstellingen als daarbuiten, zoals sportclubs, culturele organisaties en in de werkomgeving van groot belang. Zo zou iedere scholier bijvoorbeeld minstens één keer een bezoek moeten brengen aan een herinneringscentrum of oorlogsmonument.

2) Stabiele financiering van antisemitismebestrijding

Stabiele financiering van antisemitismebestrijding, zoals een hervatting van de antisemitismegelden die in 2021 zijn gestopt, is van belang. Hiermee kan uitvoering worden gegeven aan de doelen, zoals gesteld in het werkplan van de NCAB. Deze middelen zijn bijvoorbeeld nodig voor onderzoek, het tegengaan van Jodenhaat in de amateursport en het betaald voetbal, en het bevorderen van meldingsbereidheid.

3) Het koesteren van Joods leven
Een sterk tegengif voor antisemitisme is bekendheid met Joods leven. Een groot deel van de Joodse cultuur in Nederland en Europa als geheel is door de Holocaust echter onherroepelijk verloren gegaan. Ook internationaal is daarom steeds meer aandacht voor dit onderdeel. Zo hebben de Europese Unie en meerdere lidstaten dit expliciet benoemd als onderdeel van hun strategie antisemitismebestrijding en het mandaat van hun coördinatoren. Ook in Nederland zou het expliciet toevoegen en benoemen van dit onderdeel in het mandaat van de NCAB een belangrijke stap zijn in de versterking van de capaciteit van het instituut.

1 Anne Frank Stichting, ‘Antisemitisme in het Voortgezet onderwijs’, 18 januari 2023.